TOPLUMCU DEMOKRASİ PARTİSİ (TDP) ANAYASA DEĞİŞİKLİK ÖNERİLERİ

1. Temel Hak ve Özgürlüklerin toplum düzeninin bir gereği olduğu ve kısıtlanamayacağına yönelik değişiklik.(Madde 11’in değiştirilmesi)
2. Temel Hak ve Özgürlüklerin kötüye kullanılabileceği gerekçesiyle, sınırlama ve kısıtlama yapılamayacağına ilişkin değişiklik. (Madde 12’nin kaldırılması)
3. Ölüm Cezasının kaldırılmasına yönelik değişiklik. (Madde 15’in değiştirilmesi)
4. Bulaşıcı hastalıkları, uyuşturucu bağımlıları veya ruhsal hastalıkları bulunanların, hastalıkları nedeniyle gelişigüzel tutuklanamayacağı, yakınlarına bildirilmesi ve sorgulama esnasında hukukçu bulundurulması ile ilgili değişiklik.                                                                                                   (Madde 16 A,B,C ve D’nin değiştirilmesi)
5. Kişilerden ifade alınırken zor kullanılamayacağına ilişkin değişiklik. (Madde 18’in değiştirilmesi)
6. Özel yaşama müdahale edilemeyeceğine ilişkin değişiklik.  (Madde 19’un değiştirilmesi)
7. Kimsenin rızası olmadan, yasal zorunluluk halleri hariç, kimsenin konutuna girilemeyeceğine ilişkin değişiklik. (Madde 20’nin değiştirilmesi)
8. Bilgi edinme ve haberleşme özgürlüğünü kısıtlayan düzenlemelerin kaldırılmasına yönelik değişiklik. (Madde 21’in değiştirilmesi)
9. Söz ve anlatım özgürlüğünü sınırlayan ve cezalandıran düzenlemelerin kaldırılmasınna yönelik değişiklik. (Madde 24’ün değiştirilmesi)
10. Gazete, dergi ve broşür çıkarma hakkını korumak ve gelişigüzel toplatılmasına engel olmakla ilgili değişiklik. (Madde 27’nin değiştirilmesi)
11. Kitap çıkarma hakkının korunması ve toplatılmasının engellenmesine yönelik değişiklik. (Madde 28’in değiştirilmesi)
12. Dernek kurmada serbestlik getirilmesi ve kuruluş sırasındaki formalitelerin kaldırılmasına yönelik değişiklik.  (Madde 33’ün değiştirilmesi)
13. Sendika kurma hakkının, Avrupa Sosyal Şartına ve Uluslararası Çalışma Örgütünün Kurallarına uygun hale getirilmesi il ilgili değişiklik. (Madde 53’ün değiştirilmesi)
14. Toplu Sözleşme ve Grev Hakkının Avrupa Sosyal Şartına ve Uluslararası  Çalışma Örgütü’nün kurallarına uygun hale getirilmesi il ilgili değişiklik.  (Madde 54’ün değiştirilmesi)
15. Çağdaş bilim ve eğitim ilkelerine aykırı eğitim yapılamayacağı, Laik eğitim ve öğretimin esas olduğu, kız ve erkek ayrımı yapılmaksızın 15 yaşına kadar zorunlu eğitim olduğu, Ortaeğitim sonuna kadar parasız eğitim hakkının bulunduğu ve özel okullarda istenen düzeye uygun şekilde eğitim yapabileceğine ilişkin değişiklik. (Madde 59’un değiştirilmesi)
16. Kıbrıs Türklerinin siyasal iradelerini tehdit eden vatandaşlık uygulamalarına yönelik yeni bir düzenleme getirilmiştir. “Başka bir devletin tabiyetindeyken KKTC vatandaşlığına kabul edilenlerin toplam KKTC vatandaşları içerisindeki oranların hiç bir hal ve şartta %15’i geçemeyeceği, ancak evlilik yoluyla KKTC vatandaşı olanlar ile KKTC vatandaşlık hakkına 1960 Kıbrıs Cumhuriyeti çerçevesinde sahip olup başka bir devletin vatandaşı olanların bu oranlara dahil edilemeyeceği” şeklinde yapılan ekleme.  (Madde 67’ye ekleme)
17. Seçme ve seçilme hakkının elde edilmesi ile ilgili uygulama ağırlaştırılmıştır. 3 yıl ikamet yerine toplamda 20 yıl veya en az 7 yıldan beri KKTC’de ikamet ediyor olma şartına ilişkin değişiklik. (Madde 68.’in değiştirilmesi)
18. Kamu görevlilerine siyaset yasağının kaldırılması ve en az %3 oy alan partiye maddi katkı sağlanmasına yönelik değişiklik. (Madde 70’in değiştirilmesi)
19. 2004 Annan Planı ile ilgili Refrandumunda İki Bölgeli İki toplumlu siyasal eğitliğe dayalı bir anlaşma kabul edilmiş ve planda bir kısım topraktan vazgeçildiği kabul edilmişti. Siyasal bir çözüme hazır olma bağlamında, “bölünmez, bütündür” gibi ibarelerin kaldırılmasına yönelik değişiklik. (Madde 72’nin değiştirilmesi)
20. Kamu görevine girişte ve görevde ilerlemenin hiç bir ayrım yapılmadan partizanlıktan uzak, yetenek, bilgi ve ehliyete göre yapılması gerektiği ile ilgili değişiklik. (Madde 72’nin değiştirilmesi)
21. Kamu görevine girenlerin mal bildirimi zorunluluğu ve bu kapsamda kişinin kendisi yanında, 18 yaşından küçük çocuklarını ve vergi yükümlülüğü olmayan çocuklarını da kapsaması ile ilgili değişiklik. (Madde 73’ün değiştirilmesi)
22. Vatndaşların dilekçe ile tek başına veya topluca başvuru hakkının kullanılmasına yönelik düzenleme. (Madde 76’nın değiştirilmesi)
23. Meclisin çalışma saatleri artırılmasıyla ilgili bir düzenleme yapılmıştır. Meclisin çalışma saatlerini artırılarak haftada 2 günden 3’e, Meclis tatilinin de, 3 aydan, 42 güne düşürülmesiyle ilgili değişiklik.(Madde 81’in değiştirilmesi)
24. Meclis Başkanlık Divanının daha etkin çalışması ile ilgili değişiklik. (Madde 83’ün değiştirilmesi)
25. Milletvekillerinin dokunulmazlığının sınırlandırılması ile ilgili değişiklik. (Madde 84’ün değiştirilmesi)
26. Milletvekilliği ile bağdaşmayan işler ve görevlerin çerçevesinin düzenlenmesiyle ilgili değişiklik. (Madde 86’nın değiştirilmesi)
27. Yasa Tasarısı ve önerilein halkın bilgisine ulaşması gerekliliği ve görüş bildirmeyi engelleyecek kısıtlamaların kaldırılması ile ilgili değişiklik. (Madde 89’un değiştirilmesi)
28. Uluslararası Örgüt ve Kuruluşlarca kabul edilmiş sözleşmelerin, kuşku yaratmayacak şekilde iş hukuğun da parçası olması ile ilgili değişiklik.(Madde 90’ın değiştirilmesi)
29. Genel ve katma bütçelerin hazırlanmasına ve uygulanmasına yönelik değişiklik. (Madde 92’nin değiştirilmesi)
30. Başkanlık Divanındaki uygulamaların Anayasa Mahkemesince denetlenmesi için başvuru yollarını tıkayan noktaların kaldırılması ve uygulamaların hukukun üstünlüğü ilkesine uygun hale getirilmesi ile ilgili değişiklik. (Madde 95.’in değiştirilmesi)
31. Cumhurbaşkanı görev süresinin “belirsiz sayıda dönem” yerine “5 yıllık bir dönem için en fazla 2 dönem seçilebileceği” ve “Türk anne ve babadan doğmuş” ifadeleri yerine “KKTC yurttaşı olma” ifadeleri konması ile ilgili değişiklik. (Madde 99’un değiştirilmesi)
32. Seçimden sonra veya hükümet değişikliği sonrasında hükümeti kurma görevinin  en büyük partiden başlayacağına yönelik belirleyici değişiklik.(Madde 106’nın değiştirilmesi)
33. Yasa gücündeki kararnamelerin süresinin, 90 günle sınırlandırılması ve yasalaşmaması halinde yürürlükten düşmesine ilişkin değişiklik.(Madde 112’nin değiştirilmesi)
34. Ombudsmanın, yansız ve tarafsızlığını sağlamak ve görev süresini 7 yılla sınırlamak ile ilgili değişiklik. (Madde 114’ün değiştirilmesi)
35. Silahlı Kuvvetler Komutanının KKTC vatandaşı olması koşulu ile ilgili değişiklik.                                                                                                                   (Madde 117’nin değiştirilmesi)
36. Polis Örgütünün İçişleri Bakanlığı’na bağlanması ve tüm terfi, nakil ve disiplin işlemlerinin de yasa ile belirlenmesine ilişkin değişiklik. (Madde 118’in değiştirilmesi)
37. Ülke genelinin beledi bölümlemeye bağlı tutulması, belediye hizmetlerinin adaletli dağıtılması, belediye yönetimlerinin şeffaf ve demokratik olmasına ilişkin değişiklik. (Madde 119’un değiştirilmesi)
38. Üçlü kararname ile atanan üst kademe yöneticilerinin daraltılmasına ilişkin değişiklik. (Madde 121’in değiştirilmesi)
39. Tüzüklerin ve Yönetmeliklerin Anayasaya uygun olması ile ilgili değişiklikler. (Madde 122’nin değiştirilmesi)
40. Kamu ve Özel tüm Radyo, TV ve Haber Ajanslarının yasa ile kurulmasına ve çalışma esaslarının belirlenmesine ayrıca seçime katılan siyasal partilerin de bu kuruluşlardan yararlanmasına ilşkin değişiklikler. (Madde 130’un değiştirilmesi)
41. Üniversitelerin özerkliği, serbestçe yayında veya araştırmada bulunabileceği, yasa ile kurulmalarının gerekliliği ve üniversite öğretim üyelerinin partilere serbestçe üye olabilecekleriyle ilgili değişiklik.(Madde 130’un değiştirilmesi)
42. Sayıştayın Meclis adına ve bir hesap mahkemesi gibi mali denetim yapabilmesine ilişkin değişiklikler.  (Madde132’nin değiştirilmesi)
43. Denetim dışı kalan KİT’lerin tanımlanmaları ve denetimlerinin Meclis tarafından yapılacağına ilişkin değişiklik. (Madde 133’ün değiştirilmesi)
44. Fonların amaçları dışında kullanılamayacağına ilişkin denetleme ve kurallar belirlenmesine yönelik değişiklikler. (Madde 135’in değiştirilmesi)
45. Yüksek Adliye Kurulunun oluşumu ile ilgili yapılan değişiklikler. (Madde 141’in değiştirilmesi)
46. Anayasa ve Diğer Yüksek Mahkemelerin oluşumu ile ilgili yapılan değişiklikler. (Madde 143’ün değiştirilmesi)
47. Anayasa Mahkemesinin yetkilerinin demokratik hukuk devleti normlarında yeniden düzenlenmesine yönelik değişiklikler.                                                       (Madde 147’nin değiştirilmesi)
48. Yaslara Anayasa Mahkemesinde iptal davası açma kurum ve kuruluşların çerçevesinin genişletilmesine ilişkin değişiklikler. (Madde 147’nin değiştirilmesi)
49. Anayasaya aykırılık konusunun mahkemeler tarafından Anayasa Mahkemesine bildirilmesine ilişkin değişiklik. (Madde 148’in değiştirilmesi)
50. Anayasa Mahkemesince iptal kararı verilen bir yasadan doğacak boşlukları giderme süresinin 1 yıldan 6 aya indirilmesine ilişkin değişiklik. (Madde 150’nin değiştirilmesi)
51. Başsavcılığın daha etkin çalışmasına yönelik değişiklikler. (Madde 158’in değiştirilmesi)
52. Anayasa değişikliği için şart olan referandum kararının Meclisin üye tam sayısının üçte iki çoğunluk yerine salt çoğunluğunca alınabilmesi. (Madde 162’nin değiştirilmesi)
53. Geçici 10. Maddenin yürürlükten kaldırılması. (Geçici Madde 10.’un kaldırılması)
54. Anayasanın kabulü sonrasında, mevcut mevzuatta Anayasa’ya aykırılıklar taşıyan yasaların bu aykırılıklardan arındırlmasına ilişkin değişikliker. (Geçici Madde 1’nin değiştirilmesi)
55. Geçici Maddelerden 5, 6, 7, 8, 9, 12, 13, tamamen yürürlükten kaldırılması.
56. Anayasanın Kıbrıs sorununa bulunacak siyasal çözüm çerçevesinde yeni bir anayasal nizama geçişe engel teşkil etmeyeceğine ilişkin değişiklik.(Madde 165’in eklenmesi)

GEREKÇELİ DEĞİŞİKLİK ÖNERİLERİ İNDİR